Haber: Sahra Bozkurt
İstanbul Sözleşmesi, tam adıyla “Kadına Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye Dair Avrupa Konseyi Sözleşmesi” ve 6284 sayılı kanun, 25 Kasım Kadınlara Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü ile tekrar toplumun gündeminde.
6284 ve İstanbul Sözleşmesi uygulandığı takdirde kadına yönelik her türlü şiddetin ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin önüne geçilmesi mümkün. Böylece kadınların toplumdaki yeri, hakları ve can güvenliği güvence altında olacak.
İSTANBUL SÖZLEŞMESİ NEDİR?
İstanbul Sözleşmesi ile birlikte kadına yönelik şiddetin toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin bir sonucu olduğundan uluslararası resmi bir kaynakta ilk defa bahsedildi. Kadına yönelik şiddetin aslında erkek egemen toplum yapısından ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanamayışından kaynaklandığının ifade edildiği sözleşmede, şiddetin sistematik olduğu vurgusuna da yer veriliyor.
Taraf devletlerin; toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve şiddetin var olamayacağı bir toplumsal düzen sağlamak zorunda olduğu İstanbul Sözleşmesi’nin esasları arasında yer alıyor. Bu düzeni sağlayacak yasa ve yönetmeliklerin çıkarılması, eğitim kurumları dahil olmak üzere devletin her kurumunda şiddeti önleyecek çalışmalar yapılması için devletler teşvik ediliyor.
Bu süreç içerisinde devletin koruyamadığı, şiddete maruz bırakılan ya da öldürülen herhangi bir kadın olması halinde İstanbul Sözleşmesi, yargıda emsal kararların verilerek sanıklara hiçbir cezai indirim uygulanmaması konusunda kesin çizgiler çekiyor.
İstanbul Sözleşmesi’nin devletlerden son talebi ise toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlandığı ve şiddetin var olmadığı bir toplum yapısı oluşturduktan sonra, düzenin nasıl sürdürülebilir bir hale getirileceği hakkında projeler hazırlamaları.
6284 SAYILI KANUN
Türkiye, 6284 sayılı kanunu 2012 yılında İstanbul Sözleşmesi’nin esaslarını yerine getirmek amacıyla çıkardı.
Kanunun en dikkat çekici yanlarından bir tanesi kadını mağdur eden, şiddete maruz bırakan, cinsel birlikteliğe zorlamış olan kişinin, mağdur kadın ile olan yakınlık derecesine, tanıyıp tanımamasına, resmi ya da gayriresmi bağına bakılmaksızın kadını koruma altına alıyor olması.
Bununla birlikte dikkat çeken bir diğer madde ise kadının koruma talebinde bulunması halinde bir delil aranmaksızın kadının talebinin onaylanacak olması. Avukat Aylin Mert, şiddet gören kadınların koruma talebi halinde başvurulan kurum tarafından delil aranmasına şu şekilde değiniyor;
‘’6284’e dair en önemli nokta, şiddete uğradığını ya da uğrama tehlikesi altında olduğunu söyleyen kadınlar için sorgusuz sualsiz koruma kararı alınmasını ve ihtiyaç duyduğu her şeyin sağlanmasını vadetmesi. Fakat uygulamada süreç bu şekilde işlemiyor ne yazık ki. Şiddete delil aranıyor. Delil olmadığı durumda verilen karar genellikle dilekçenin reddi yönünde oluyor ya da kısa süreli koruma kararları veriliyor.’’
Avukat Aylin Mert
6284’TEN YARARLANMAK İSTEYEN KADINLARIN HAKLARI
6284’ten yararlanmak isteyen kadınlara devlet sığınak, yakın koruma ve valilik aracılığıyla ekonomik destek sağlamak zorunda. Şikayetçinin adresini gizlemek ve değiştirmek ile hakkında şikayette bulunulan kişinin silah sahibi olduğu hallerde silahına el koyarak şikayetçinin güvenliğini sağlamak da yine devletin görevleri arasında.
6284 SAYILI KANUNDAN KİMLER YARARLANABİLİR?
Çocuklar, tek taraflı ısrarlı takip mağdurları, psikolojik şiddet altında olan, hakarete maruz bırakılan, şiddete uğrayan, şiddete uğrama tehlikesi olan kadınlar 6284 sayılı kanun maddesinden yararlanabilir.
İstanbul Sözleşmesine ve 6284 sayılı kanuna aşağıdaki eklentilerden ulaşabilirsiniz.
